उन्नत र गुणस्तरीय बीउको अभाव,हाइब्रिड बीउ प्रति कृषकको बढ्दो आकर्षण

धुलिखेल / कृषि विकास कार्यालय धुलिखेलको आयोजनामा बीउ उत्पादक, बीउ ब्यवसायी तथा सारोकारहरु बिच अन्तरक्रिया गरिएको छ ।काभ्रेपलाञ्चोक र सिन्धुपाल्चोकका बीउ व्यवसायी, बीउ उत्पादक र सरोकारवालाबीच बीचको अन्तरक्रिया कार्यक्रम गरिएको हो।

जिल्ला कृषि विकास कार्यालय काभ्रेका प्रमुख कुलप्रसाद दवाडीले श्रोत उन्नत र गुणस्तरीय बीउको अभाव र हाइब्रिड बीउ प्रति कृषकको बढ्दो आकर्षणले समस्या ल्याएको बताए । ‘सस्तो दरका, भारतबाट अनौपचारिक सञ्जालबाट अवैध आउने हाइब्रिड बीउका कारण स्थानीय, उन्नत र गुणस्तरीय बीउको अभाव भयो,’ दवाडीले भने, ‘सुचिकृत नभएका जातको प्रयोग, स्रोत नखुलेको र नक्कली बीउको कारोबार र प्रयोगका कारण उत्पादन र उत्पादकत्व समेत घटेको छ ।’
दवाडीले कार्यपत्र प्रस्तुत गर्दै नेपालमा धान, मकै, गहुँ, तरकारीको बीउको आयात बृद्धि भइरहेको तथ्य प्रस्तुत गरे । एक तथ्याकं अनुसार, ८६ करोडको मकै, १ अर्बको धान, २ अर्व १८ करोडको तरकारी र ३ करोड बराबरको गहुँको बीउ आयात भएको थियो ।
कार्यक्रममा बीउ बिजन गुणस्तर नियन्त्रण कार्यालय हरिहरभवनका प्रमुख वेनीप्रसाद प्रसाई, बागमती प्रदेशका बीउ बिजन गुण नियन्त्रण कार्यालयका राजन ढकालले कार्यपत्र प्रस्तुत गर्दै बीउबारेको कानूनी व्यवस्था, आयात, प्रयोग लगायतका बिषयमा चर्चा गरेका थिए ।
सहभागील बीउ उत्पादक समूह, सहकारी र कृषकका समस्याबारे चर्चा गरेका थिए । कार्यक्रममा सहभागीहरुका जिज्ञासाको सम्बोधन गर्दै बागमती प्रदेश बीउ बिजन गुणस्तर नियन्त्रण केन्द्र हेटौंडाका प्रमुख राजन ढकालले बागमती प्रदेशमा बीउको अवस्थाका बारेमा जानकारी गराए । सहभागी बीउ उत्पादक तथा बिक्रेताहरुले आफूहरुले भोगिरहेका समस्याहरुका बारेमा जानकारी गराएका थिए । चोर बाटोबाट आउने बीउको समस्या, हरेक बर्ष नयाँ बीउको प्रयोग गर्ने, आईपिएम खेती प्रणाली अनुसार खेती नगर्ने जस्ता समस्याले बीउ आयात बढेको उनीहरुको भनाइ थियो ।